لوگو راديو گلها

مرتضی خان محجوبی

به نقل از رامتین دانشجوی رشته مکانیک

برگشت به صفحه اول

به شهادت گذشتگان و اسناد مکتوب از دو جهت حايز اهميت است :

۱-از لحاظ نوازندگی کسی در پيانو مثل او نبوده و نخواهد بود. 

۲-از نظر پر کاری اگر پر کارترين هنرمند راديو نباشد يکی از پر بارترين آن هاست.

مرتضی خان از آن دسته از هنرمندان مکتب نرفته ولی خط نوشته است که سر پنجه سحر اميز و آبشار روان احساسش نغمه خوان دل عاشقان شد او اين ساز را از مادرش آموخت .توانايی او به قدری بود که پيش درامد اصفهان ساخته درويش را بدون اموزش نواخت. برای بارور کردن استعدادش نزد دو استاد بزرگ آن زمان به شاگردی رفت در حالی که هنوز شش سال بيش نداشت. اساتيد وی سلطان حسين خان هنگ آفرين و محمود مفخم الممالک بودند. هنگ آفرين از تحصيلکرده های موسيقی نظام بود. نزد ميرزا عبدا.. رديف کار کرده بود و از نوازندگان بنام سه تار در ان زمان بود. مرتضی خان شيوه های خاص نوازندگی پيانو را نزد مفخم آموزش ديد و معلومات رديفی خود را نزد هنگ آفرين تکميل کرد. در ضمن نزد حاج خان ضربی به ياد گيری تنبک و اصول تصانيف پرداخت. قوت و مايه بی نظير سازش حاصل بهره وری از اين ايام بوده است. منزل انها مکان تجمع اساتيد و موسيقی دانان مشهور آن زمان بودمرتضی خان دارای استعداد و توانايی غير قابل وصفی در ساز زدن داشت. حظور در کنار استادانی زبده و تلاش بی حدش از وی نوازنده ای اعجوبه و قهار ساخت. تا جايی که در ده سالگی به همراه آواز عارف قزوينی  کنسرتی در سينما لاله زار برگذار کرد. در ده سالگی به همراه برادرش رضا محجوبی(که از نوازندگان ويلون و آهنگ سازان به نام ولی گمنام آن زمان بود ودر اواخر عمرش به دليلی نا معلوم مجنون شد)در کافه پدرش که محل آمد و شد اعيان در لاله زار بود پيانو مينواخت. وی در دوازده سالگی موفق شد رديف دوره عالی را به اتمام برساند ودر سيزده سالگی متکفل خانواده ای چهارده نفره شده بود. وی ۱۳۰۷ برای ظبط صفحه به بيروت و حلب (در سوريه) رفت و بيش از ۱۰۰ صفحه با آواز تاج اصفهانی -بديع زاده-وزيری-ضرابی -بنان-حکمت شعار و... و نوازندگی ابوالحسن صبا و حسين ياحقی(دايی پرويز ياحقی)و ارسلان درگاهی و شهنازی پر کرده است که همگی در آرشيو راديو محفوظ است. همگی با تکنوازی وی در شور و آواز افشاری که نمونه والايی در بی نظيری ساز اوست آشنا هستيم .

زندگی مرتضی محجوبی همانند ديگر هنرمندان آن زمان با آرامی و سلامت همراه نبود و  اجتماع سفله و کرکس صفت او را نيز از گزند خود مصون نداشت و آن رفاه و آرامشی را که لازمه رسيدن به اوج است برای او محيا نکرد.

خصوصيات ساز مرتضی محجوبی:

۱-کوک: کوک مرتضی خان بر پايه پرده ها و فواصل خاص موسيقی ايرانی بود

۲-اصالت نوازندگی: حفظ سبک اصيل ايرانی در اجرای ماهرانه نوانس ها .(همان طور که ميدانيد نوانس ها و تزينات از ارکان مهم واصلی سازهای ايرانی است و به مقتضای ساختمانشان اين صدا ها به راحتی قابل اجرا است.ولی در ساز پيانو بسيار مشکل و يا غير ممکن است)

۳-ضرب شناسی:تسلط در اجرای آوازها و تصانيف و نمايش ضرافت آنها از طريق مالش ها و تکيه ها

اين نوازنده گمنام پيانو در سال ۱۳۳۴ قبل از شليک توپ سال نو در تنهايی و فراموشی در انزوای خود به آسمان بال گشود و خبر مرگش يک هفته بعد به علت سال نو به دوست داران موسيقی اعلام شد و مزارش در کنار بانو قمر الملوک وزيری در گورستان ظهير الدوله است. روحش شاد و يادش گرامی باد.اميد وارم توانسته باشم با اين کار يادی از اين استاد بزرگ کرده باشم.

برگشت به صفحه اول


.سايت اينترنتي و برنامه هاي راديو گلها توسط مسعود نوين فرح بخش گرد آوري و پخش ميگردد